İZALE-İ ŞÜYU (ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ) DAVASI

İzale-i şüyu davası, ortaklığın/paydaşlığın giderilmesi davasıdır. Taşınır veya taşınmaz bir malın mülkiyeti birden fazla kişiye ait olabilir. Bir mal üzerinde, paylı veya elbirliğiyle mülkiyet söz konusuysa ortaklığın giderilmesi davası açılarak söz konusu mülkiyete son verilebilir, ferdi mülkiyete geçilebilir.

Ortaklığın giderilmesi, en çok miras sonrası karşılaşılan bir durumdur. Hukukumuzda miras, bir bütün olarak kazanılır. Bu nedenle mirasçılar arasında terekedeki tüm hak ve borçları kapsayacak şekilde bir ortaklık meydana gelir. Birden fazla ortağın bulunması, tereke üzerinde tasarruf yapılmasına imkan vermeyeceğinden, mirasın intikalinden sonra ortaklığın giderilmesi talep edilmektedir.

Bu davada taraf teşkilinin sağlanması, yani tüm paydaşların davada yer alması gerekmektedir. Paydaşlardan herhangi birinin veya birkaçının talebi halinde ortaklık, aynen taksim yapılarak sona erdirilebilir. Örneğin; on dairesi bulunan bir apartman on paydaşa aynen taksim edilerek paylaştırılabilir. Her ortağın bağımsız bölümü belirlenerek ortaklık son bulabilir. Aynen taksim mümkün olmayacaksa satış yoluna gidilerek satış bedelinin paydaşlara dağıtılması yolu izlenecektir.

Elbirliğiyle mülkiyette, hisseler haczedilemez. Bu nedenle ortaklardan birinin borçlu olması durumunda alacaklının ortaklığın giderilmesi davasını açma hakkı mevcuttur.  Paylı mülkiyette ise alacaklı, payın haczi ve satışı mümkün olduğundan, ortaklığın giderilmesi davasını açamaz.

Ortaklığın giderilmesi davasında görevli mahkeme sulh hukuk mahkemesidir. Yetkili mahkeme ise taşınmazın bulunduğu yer mahkemesidir. Ortaklığa konu birden çok taşınmaz varsa ve bu taşınmazlar farklı yerlerdeyse, taşınmazların herhangi birinin bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir.

Dava neticesinde satış kararı verilmişse, satış kararının infazı 10 yıllık zamanaşımına tabii olacaktır. Aynen taksime yönelik kararlarda ise zamanaşımı söz konusu olmayacaktır.

Av. Harun Raşit Özdemir

 

İlgili metin, konuya ilişkin özet açıklamaları içermektedir. Ayrıntılı bilgi edinmek ve profesyonel yardım almak için bir avukata danışınız.