HAYSİYETSİZ HAYAT SÜRME SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI (TMK m.163)
Türk Medeni Kanunu’nun ikinci kitabı aile hukukudur. Aile hukukunun en çok karşılaşılan bölümü ise “boşanma” başlıklı ikinci bölümüdür. Haysiyetsiz Hayat Sürme Sebebiyle Boşanma, nisbi nitelikte bir boşanma sebebi olarak karşımıza çıkmaktadır. Özel, nisbi ve kusura dayalı boşanma sebeplerinden olan Haysiyetsiz Hayat Sürme Sebebiyle Boşanma, Türk Medeni Kanunu’nun 163. maddesinde düzenlenmiştir.
TMK m.163: Eşlerden biri küçük düşürücü bir suç işler veya haysiyetsiz bir hayat sürer ve bu sebeplerden ötürü onunla birlikte yaşaması diğer eşten beklenemezse bu eş her zaman boşanma davası açabilir.
Haysiyetsiz hayat sürme, toplumdaki anlayışa göre, belli bir süreden beri devamlı olarak namus, şeref ve haysiyet kavramlarıyla bağdaşmayacak şekilde yaşamaktır. Anlaşılacağı üzere haysiyetsiz hayat yaşamak takdiri bir kavram olup yaşanılan toplumun hatta ailelerin arasında dahi farklılık göstermektedir.
Haysiyetsiz Hayat Kavramı
Toplulukların ve ailelerin belirli değer yargıları bulunmaktadır. Haysiyetsiz hayatın söz konusu olması için bireylerin davranışlarının toplum tarafından hoş görülmeyen veya ayıplanan bir davranışta bulunmaları gerekmektedir. Bu davranışların ahlak, şeref ve namus kavramlarına bağdaşmayacak şekilde olmaları gerekmektedir.
Haysiyetsiz hayat şekilleri:
-
Hayat Ortaklığı Dışı Birlikte Yaşam
Evli bir kadının veya erkeğin bir başkasıyla sürekli olarak hayat ortaklığı dışında bir ilişki yaşaması durumudur.
-
Randevu Evi İşletmek
Randevu evi işletmek ve bu evde işçi olarak çalışmak da haysiyetsiz hayat sürme olgusunu göstermektedir.
- Ayyaşlık
- Kumarbazlık
- Uyuşturucu Bağımlısı Olmak
- Gönül Tellallığı ve diğerleri.
Sayılmış olan bu haysiyetsiz hayat şekilleri dışında da haysiyetsiz hayat koşulları oluşabilir. Toplumlara ve aile yapılarına göre haysiyetsiz sayılabilen her durumda bu özel sebebe dayalı olarak boşanma davası açılabilecektir.
Haysiyetsiz hayat sürme kavramı dayanak gösterilerek dava açılabilmesi için, haysiyetsiz eylemin devamlılık göstermesi gerekmektedir. Tek bir eylem nedeniyle haysiyetsiz hayat sürmeden bahsedilemez. Haysiyetsiz hayat sürmenin birey tarafından yaşam biçimine dönüştürülmüş olması gerekmektedir.
Haysiyetsiz hayat sürmenin boşanma sebebi sayılabilmesi için, haysiyetsiz hayat sürenin kusurlu olması gerekmektedir. Akıl hastasının veya ayırt etme gücünden yoksun bulunan birinin hareketleri dayanak gösterilerek haysiyetsiz hayat sürme sebebine dayanılarak dava açılamaz.
Haysiyetsiz hayat sürme mutlak bir boşanma sebebi olmadığı için, davacı eş yönünden ortak yaşam çekilmez olmalıdır. Aksi halde boşanmaya karar verilmeyecektir.
Haysiyetsiz hayatın evlilikten sonra yaşanması gerekmektedir. Evlilik öncesi döneme ait haysiyetsiz hayat sürme sebebine dayanılarak boşanma davası açılamaz.
SÜRE
Haysiyetsiz hayat sürme sebebine dayalı bulunan boşanma davalarında hak düşümü veya zamanaşımı süresi yoktur. Bununla birlikte haysiyetsiz hayatın sona ermesinden çok sonra açılan davalarda dürüstlük kuralına aykırılık söz konusu olacaktır. Ve böyle bir durumda ortak hayatın çekilmez olması gerektiği şartının da gerçekleşmediği ortadadır.
Av. Harun Raşit Özdemir
İlgili metin, konuya ilişkin özet açıklamaları içermektedir. Ayrıntılı bilgi edinmek ve profesyonel yardım almak için bir avukata danışınız.