Sınırdışı Etme (Deport) Kararına Karşı İptal Davası

6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’na göre, Türkiye’de bulunan yabancılar, bazı hallerde kendi ülkesine, transit geçeceği ülkeye veya üçüncü bir ülkeye gönderilebilir. İdare tarafından alınan bu karara sınır dışı etme kararı yani deport etme kararı denilmektedir. Sınır dışı etme kararı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’nün talimatı ile ya da doğrudan valiliklerce alınır. Bu karar idari bir işlem olup uyuşmazlıklar idare hukuku usul ve esaslarına göre çözümlenir.

6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 54. maddesinde yer alan durumlardan birinin veya bir kaçının oluşması durumunda, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 55. maddesi hükümleri saklı kalmak kaydıyla, valilik sınır dışı kararı alabilir. Sayılı kanun maddesinde belirtilen yabancılar şu şekildedir.

-TCK 59. Maddesi düzenlemesine göre aldığı cezanın infazı tamamlandıktan sonra sınır dışı edilmesi gerektiği değerlendirilen yabancılar,

-Terör örgütü yöneticisi, üyesi, destekleyicisi veya çıkar amaçlı suç örgütü yöneticisi, üyesi veya destekleyicisi olanlar,

-Türkiye’ye giriş, vize ve ikamet izinleri için yapılan işlemlerde gerçek dışı bilgi ve sahte belge kullananlar,

-Türkiye’de bulunduğu süre zarfında geçimini meşru olmayan yollardan sağlayanlar,

-Kamu düzeni veya kamu güvenliği ya da kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlar,

-Vize veya vize muafiyeti süresini on günden fazla aşanlar veya vizesi iptal edilenler,

-İkamet izinleri iptal edilenler,

-İkamet izni bulunup da süresinin sona ermesinden itibaren kabul edilebilir gerekçesi olmadan ikamet izni süresini on günden fazla ihlal edenler,

-Çalışma izni olmadan çalıştığı tespit edilenler,

-Türkiye’ye yasal giriş veya Türkiye’den yasal çıkış hükümlerini ihlal edenler ya da bu hükümleri ihlale teşebbüs edenler,

-Hakkında Türkiye’ye giriş yasağı bulunmasına rağmen Türkiye’ye geldiği tespit edilenler,

-Uluslararası koruma başvurusu reddedilen, uluslararası korumadan hariçte tutulan, başvurusu kabul edilemez olarak değerlendirilen, başvurusunu geri çeken, başvurusu geri çekilmiş sayılan, uluslararası koruma statüleri sona eren veya iptal edilenlerden haklarında verilen son karardan sonra bu Kanunun diğer hükümlerine göre Türkiye’de kalma hakkı bulunmayanlar,

-İkamet izni uzatma başvuruları reddedilenlerden, on gün içinde Türkiye’den çıkış yapmayanlar,

-Uluslararası kurum ve kuruluşlar tarafından tanımlanan terör örgütleriyle ilişkili olduğu değerlendirilenler.

ANCAK, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 54. maddesi kapsamında olsalar dahi, aşağıdaki yabancılar hakkında sınır dışı etme kararı alınmaz:

-Sınır dışı edileceği ülkede ölüm cezasına, işkenceye, insanlık dışı ya da onur kırıcı ceza veya muameleye maruz kalacağı konusunda ciddi emare bulunanlar,

-Ciddi sağlık sorunları, yaş ve hamilelik durumu nedeniyle seyahat etmesi riskli görülenler,

-Hayati tehlike arz eden hastalıkları için tedavisi devam etmekte iken sınır dışı edileceği ülkede tedavi imkânı bulunmayanlar,

-Mağdur destek sürecinden yararlanmakta olan insan ticareti mağdurları,

-Tedavileri tamamlanıncaya kadar, psikolojik, fiziksel veya cinsel şiddet mağdurları,

6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 55. maddesi kapsamında olup olmadıklarına ilişkin değerlendirme her yabancı için ayrı ayrı yapılır. Bu yabancıların ülkede kalabilmesi için 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 46. maddesi gereği kendilerine insani ikamet izni verilebilecek olup bu kimselerden belli bir adreste ikamet etmeleri, istenilen şekil ve sürelerde bildirimde bulunmaları da istenebilecektir. Söz konusu durumların sona ermesi hâlinde bu yabancılar hakkında sınır dışı etme kararı alınacaktır.

Sınır Dışı (DEPORT) Kararına Karşı Yargı Yolu

Yabancı veya yasal temsilcisi ya da avukatı, sınır dışı etme kararına karşı, kararın tebliğinden itibaren yedi gün (7) içinde idare mahkemesine başvurabilir. Mahkemeye başvuran kişi, sınır dışı etme kararını veren makama da başvurusunu bildirir. Mahkemeye yapılan başvurular on beş gün içinde sonuçlandırılır. Ancak uygulamada bu sürelerin işlemesi mümkün değildir. Yargılama neticesinde mahkemenin vermiş olduğu karar kesindir. Yabancının rızası saklı kalmak kaydıyla, dava açma süresi içinde veya yargı yoluna başvurulması hâlinde yargılama sonuçlanıncaya kadar yabancı sınır dışı edilmez.

Av. Harun Raşit Özdemir

 

İlgili metin, konuya ilişkin özet açıklamaları içermektedir. Ayrıntılı bilgi edinmek ve profesyonel yardım almak için bir avukata danışınız.