HAKSIZ TAHRİK (TCK m.29)

Haksız tahrik kavramı, Türk Ceza Kanunu’nun (“TCK”) 29. maddesi kapsamında düzenlenmiştir. Haksız tahrik; kişinin haksız bir fiilden etkilenmesi ve bir suç işlemeye tahrik olması durumudur. Bu etkiyle suç işleyen kişiye suçun temel halinden ceza verilip akabinde TCK m.29 gereği indirime gidilecektir.

KOŞULLARI

Haksız fiilin varlığı

Fail, haksız bir fiile maruz kalmalıdır. Bu haksız fiil bir insan eylemi olmalı ve fiil insanın sorumlu olduğu hareketiyle meydana gelmelidir. Yani hukuka uygun bir fiil neticesinde haksız tahrikin meydana gelmesi düşünülemez. Fiilin, insan davranışından kaynaklanmadığı veya bir insanın sorumlu tutulamayacağı hareketleri nedeniyle ortaya çıkması durumunda haksız tahrikten söz edilemez. Ancak fiilin mutlaka faile yönelik olması da gerekmez.

Hiddete ve şiddetli eleme neden olma

Haksız tahrikin varlığı için haksız fiilin fail üzerinde birtakım psikolojik etkilere neden olması gerekmektedir. Suçun bu etkiyle işlenmesi gerekmektedir.

Suçun haksız fiil failine karşı işlenmesi

Haksız tahrik altında olan kişinin, bu tahrik etkisiyle ve bu tahrikin failine yönelik suç işlemiş olması gerekmektedir. Haksız tahrik altında olup üçüncü bir kişiye yönelik suç işlemesi durumunda haksız tahrik söz konusu olmayacaktır.

HAKSIZ TAHRİK NEDENİYLE CEZANIN İNDİRİLMESİ

Haksız tahrik durumunda cezada indirime gidilecektir. Cezaya uygulanacak indirim oranının belirlenmesi ise somut olayın tahlil edilmesiyle ortaya çıkacak hassas bir konudur.

Haksız tahrik altında suç işleyen faile;

• Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası yerine 18 yıldan 24 yıla,
• Müebbet hapis cezası yerine 12 yıldan 18 yıla kadar hapis cezası verilir.
• Diğer hallerde verilecek ceza dörtte birinden dörtte üçüne kadar indirilir.

Belirtmek gerekir ki, haksız tahrik her suç tipiyle bağdaşmayacaktır. Örneğin; soykırım (m.76), insan ticareti (m.80), cinsel saldırı (m.102), hileli iflas (m.161) ve daha birçok suç haksız tahrik altında işlenemez. Bu nedenle bazı suç tipleri için haksız tahrik indirimi uygulanmayacaktır.

Avukat Harun Raşit ÖZDEMİR

 

 

İlgili metin, konuya ilişkin özet açıklamaları içermektedir. Ayrıntılı bilgi edinmek ve profesyonel yardım almak için bir avukata danışınız.